Anna Szpakowska-Kujawska – Droga do domu
Kurator: Joanna Kaźmierczak
26.05–15.06.2019
mia ART GALLERY / Fabryka Sensu
ul. Benedykta Polaka 21/4, Wrocław
Wystawa otwarta: 26.05 | 01.06 | 08.06 | 15.06
godz. 12.00-15.00

Droga do domu to wystawa prac Anny Szpakowskiej-Kujawskiej – malarstwa, kolaży, obiektów – stanowiących osobisty zapis wrażeń towarzyszących artystce w czasie pobytów w drewnianym domu w Lasówce – wsi malowniczo położonej pomiędzy Górami Bystrzyckimi i Orlickimi, nad brzegiem Dzikiej Orlicy. Wyłania się z nich refleksja nad samym pojęciem domu – łącząca w sobie wątki osobiste i uniwersalne. Dom w Lasówce postrzegany jest nie jako część odrębna względem otaczającej go przyrody – doświadczenie schronienia nierozerwalnie łączy się tu z doświadczeniem otwarcia na cały świat natury. Dom pojmuje artystka zarówno w skali mikro jak i makro – jako „własne miejsce na ziemi" ale również samą ziemię jako „własne miejsce". Życie w bliskości roślin, zwierząt, żyznej gleby, minerałów – staje się życiem wśród swoich; zwierzęcych i roślinnych gości pojawiających się w Lasówce artystka opisuje – słowem i obrazem – z równie wielkim uczuciem jak tych ludzkich: przyjaciół, członków rodziny.

Słowem, które dobrze oddaje ten rodzaj czucia i refleksji jest pokrewieństwo. Od niego blisko już do pojmowania człowieka i natury jako jedności, jako części nieoddzielnych. Ciekawie wątek ten rysuje się w przypadku obiektów rzeźbiarskich, zwanych przez Szpakowską Skrzydlakami. Ni to rośliny, ni to fantastyczne gatunki fauny – te trudne do zaklasyfikowania byty można by po prostu określić mianem duchów natury, z zastrzeżeniem, że – jeśli można się tak wyrazić – są to duchy wybitnie przyziemne. W całym tego słowa znaczeniu, nie ma w nich nic nadnaturalnego. Na swój sposób kojarzyć się mogą z pradawną ludzką tendencją do przyznawania tożsamości drzewom, potokom czy skałom. Tak też jest w Lasówce, gdzie stają się one pełnoprawnymi towarzyszami człowieka.

Natura w twórczości Szpakowskiej jest przestrzenią medytacji. Medytacja ta ma charakter scalający wielość doznań – czego najlepszym dowodem jest mozaikowość lasówkowych dzieł artystki, widoczna nie tylko w kolażach (gdzie zunifikowany widok wyłania się z serii pojedynczych, osobno powstałych zapisów tego samego miejsca, następnie ciętych i konstruowanych na nowo) ale i w malarstwie (charakterystyczne dla Szpakowskiej nakładanie się ruchliwych ludzkich form) czy wspomnianych Skrzydlakach, złożonych z zapożyczonych od różnych gatunków części. Paradoksalnie, jeśli koniec końców wyłania się z tej medytacji cisza, to jest ona ciszą w samym oku cyklonu.

Artystka o Lasówce również wiele pisze i chętnie opowiada. Tym samym całość artystycznej opowieści o Lasówce składa się na kolaż: słowa i obrazu. Być może dopiero mając jedno i drugie doświadczamy pełni wizji – słowa są zawodne, ale oko też. Trzeba zobaczyć, żeby usłyszeć i usłyszeć, żeby zobaczyć.

/ Joanna Kaźmierczak /

Anna Szpakowska-Kujawska (ur. 1931) – autorka dzieł malarskich, kolaży, rzeźb ceramicznych, obiektów; jej dzieła obecne są również w przestrzeni miejskiej Wrocławia (np. kompozycja ceramiczna na fasadzie Instytutu Matematyki Uniwersytetu Wrocławskiego). Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (obecnie Akademia Sztuk Pięknych) we Wrocławiu. W latach 1961-1978 członkini słynnej Szkoły (później Grupy) Wrocławskiej. Promotorka spuścizny artystycznej swego ojca, Wacława Szpakowskiego. Mieszka i pracuje we Wrocławiu.

WYSTAWA ZORGANIZOWANA WE WSPÓŁPRACY Z FABRYKĄ SENSU:

Fabryka Sensu to przestrzeń coworkingowa powstała z inicjatywy Lucyny Schumacher, zaprojektowana tak, by każdy detal wnętrza pobudzał do twórczego myślenia. Kawa w intercontinental, łazienka w szafie, wchodząca do pokoju dżungla? To tylko niektóre z sekretów tego miejsca – miejsca, które inspiruje, oferując 300 m2 przestrzeni do organizacji szkoleń, warsztatów, konferencji, bankietów, eventów biznesowych, spotkań z kulturą i sztuką, pozwalających oderwać się od rutyny.